Adres: ul.Starowiślna 35/9, Kraków

Tel: 668 969 960 (pn-pt 10:30-18:30)

Co to są zaburzenia nerwicowe i jakie są ich przykłady?

Każdy z nas w sytuacji realnego zagrożenia odczuwa strach. Jego doświadczanie jest zupełnie normalne oraz ewolucyjnie pożądane. Mobilizuje bowiem organizm do ucieczki lub walki. Strach jest emocją krótkotrwałą, ukierunkowaną na konkretny przedmiot. Lęk jest natomiast irracjonalny, powstaje w momencie kiedy nie potrafimy dokładnie zdefiniować zagrożenia, przygotowując do jego ewentualnego wystąpienia. Lęk o niewielkim nasileniu może mieć pozytywny wpływ na efektywność działania czy procesy uczenia się. Występujący przewlekle lęk o dużej sile negatywnie wpływa na funkcjonowanie jednostki.

Obecnie zaburzenia nerwicowe nazywane są zaburzeniami lękowymi, charakterystyczne dla osób cierpiących na tego typu trudności jest bowiem właśnie chroniczne przeżywanie lęku. Istnieje kilka rodzajów zaburzeń lękowych. Jednym z nich są fobie, które objawiają się silnym lękiem przed określonymi, obiektywnie nie zagrażającymi sytuacjami czy przedmiotami. Do najbardziej powszechnych należą fobie zwierzęce, fobie sytuacyjne (np. przed podróżą samolotem czy windą), fobie zwierzęce czy fobie związane ze środowiskiem naturalnym (jak np. lęk przed wodą czy przed wysokością). Innym rodzajem fobii są fobie społeczne, w którym lęk budzi możliwość negatywnej oceny przez inne osoby. Może on występować w trakcie wystąpienia przed grupą osób, rozmowy rekrutacyjnej, jedzenia w miejscach publicznych lub innych sytuacjach, w których jesteśmy obserwowani przez innych ludzi.

Innym rodzajem zaburzeń lękowych jest tzw. zespół paniki, które objawia się nagłymi, niespodziewanymi atakami paniki, w których chory doświadcza takich dolegliwości jak m.in. zawroty głowy, szybkie bicie serca, krótki oddech, lęk przed śmiercią czy utratą samokontroli. Tego typu ataki charakteryzują się powtarzaniem, lękiem przed ich ponownych wystąpieniem oraz brakiem wyraźnej przyczyny, która może je wywoływać. Do zaburzeń lękowych zaliczyć możemy również tzw. zespół lęku uogólnionego, w którym choremu dokucza ciągłe poczucie zagrożenia oraz chroniczny lęk przed szerokim spektrum przedmiotów i sytuacji.

Psychologowie do zaburzeń lękowych zaliczają również zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, które, jak sama nazwa wskazuje, składają się z występujących naprzemiennie obsesji oraz kompulsji. Obsesje odnoszą się do ciągle powracających oraz niepokojących dla chorego myśli czy obrazów. Kompulsje natomiast dotyczą czynności powstałych w odpowiedzi na obsesyjne myśli, takich jak np. mycie rąk, sprawdzanie czy liczenie.

Zaburzenia lękowe są bardzo przykre i uciążliwe dla przeżywającej je osoby, która często zdaje sobie sprawę z braku racjonalności ich występowania. Istnieje wiele metod terapeutycznych, farmakologicznych oraz ich wzajemnego łączenia, które przynoszą dobre rezultaty w leczeniu nerwic tego typu trudności. Wybrane rodzaje zaburzeń lękowych opisane zostaną szerzej w moich kolejnych artykułach.

Opracowane na podstawie:

Carson, R. C., Butcher, J. N., Mineka, S. (2003). Psychologia zaburzeń. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.