Nerwica anankastyczna, inaczej nazywana nerwicą natręctw lub zaburzeniami obsesyjno-kompulsyjnymi, to zaburzenie psychiczne polegające na występowaniu u chorego myśli i zachowań obsesyjnych oraz związanych z nimi kompulsjami, mającymi w mniemaniu pacjenta przynieść mu ukojenie. Paradoksem całej sytuacji jest fakt, że chory na poziomie intelektualnym zdaje sobie sprawę z nieracjonalności swoich myśli i zachowań, ale nie jest w stanie nic z tym zrobić. Powracające obsesje i kompulsje prowadzą do frustracji i coraz większego niepokoju.
Przyczyny zaburzeń anankastycznych
Źródeł tego typu zaburzeń należy doszukiwać się na wielu płaszczyznach. Jednym z nich są geny, które otrzymaliśmy w spadku po rodzicach. Jeśli u któregoś z nich występowały tego typu zaburzenia lub inne schorzenia psychiczne, szanse na pojawienie się nerwicy zwiększają się. Wpływ ma również sposób wychowania, jaki odebraliśmy i to, jakie relacje łączyły nas z najbliższymi w najwcześniejszych etapach życia. Nie bez znaczenia pozostają również czynniki psychologiczne, czyli nasz charakter i temperament. Za rozwój nerwicy anankastycznej odpowiedzialne są wszystkie wymienione czynniki, które w odpowiednim połączeniu mogą wywołać chorobę.
Cechy osobowości anankastycznej
Przyjrzyjmy się zatem, jakie cechy charakteryzują osobę z zaburzeniami anankastycznymi. To najczęściej osoba ułożona i zdyscyplinowana, sprawiająca wrażenie formalnej i zracjonalizowanej. Stara się mieć wszystko i wszystkich pod kontrolą. W wykonywanych zadaniach dąży do perfekcjonizmu, stara się, by wszystko odbywało się zgodnie z zasadami i mieściło się w określonych ramach. Ważny jest dla niej porządek, reguły, wszystko ujęte w konkretne ramy. Osoby z zaburzeniami anankastycznymi często mają problemy z podejmowaniem decyzji, stanowi to dla nich trudność i wiąże się z myśleniem, że każdy z wyborów będzie niedobry. W swoich działaniach są nadmiernie ostrożne i poddające się wątpliwościom, co przekłada się na brak decyzyjności i pogubienie z powodu niezdecydowania.
Leczenie nerwicy anankastycznej to przede wszystkim długotrwały proces terapeutyczny, o tyle trudny, że osoba o cechach anankastycznych jest przekonana o słuszności swoich zachowań i nie dostrzega w nich źródła problemu. Akceptuje swoje cechy i twierdzi, że tak właśnie powinna się zachowywać. Dopiero przy wystąpieniu wyraźnego pogorszenia nastroju (depresja) lub pojawieniu się cech obsesyjno-kompulsyjnych zaleca się zastosowanie środków farmakologicznych.
